Bir pazarlama planı, ürünlerinizi veya hizmetlerinizi hedef müşterilerinizin önüne çıkarmak için kullandığınız tüm stratejilerden oluşur. Pazarlama planı, yol boyunca ihtiyaç duyabileceğiniz tüm bilgileri ve atacağınız tüm adımları içerdiğinden, pazarlama stratejinizin başarı elde etmesinde büyük önem taşır. İşletmenizin gelişmesini istiyorsanız stratejik bir pazarlama planı oluşturmalı, pazarlama planınızın başarılı olmasını istiyorsanız da nasıl etkili bir plan hazırlayacağınızı öğrenmelisiniz!

Pazarlama Planı Neden Önemlidir? Neden Başarısız Olur?

Stratejik bir pazarlama planı oluşturmak, başarıya giden yolunuzdur. İstatistiklere göre, pazarlama planlarını takip eden işletmelerin başarılı olma olasılığı %356 daha fazla. Pazarlama yolculuğunuz için hazır bir planınız olması, emin ve sağlam adımlar atmanızı sağlayacaktır. Bundan sonra ne yapacağınızı ve bir şeyler ters giderse ne bekleyeceğinizi bileceksiniz. Bir pazarlama planına sahip olmak birçok şeyi sizin için kolaylaştırsa da bu tüm pazarlama planlarının her zaman işe yaradığı anlamına gelmez. Pazarlama planınızın başarısız olmasının birçok nedeni olabilir. Bu sorunlara neden olan belli başlı faktörlere dikkat ederseniz, pazarlama planınızın başarısız olma olasılığını azaltabilirsiniz:

Aşırı Güven Önyargısı (Overconfidence Bias) ve Gerçekçi Olmayan Beklentiler

İşletme sahipleri pazarlamadaki yeteneklerini gözlerinde büyüttüklerinde başarısız olma ihtimallerini artırırlar. Bir işletme sahibi olarak, her zaman güçlü ve zayıf yönlerinizi bilmeli ve buna göre plan yapmalısınız. Planlarınız güçlü ve zayıf yönlerinizle uyuşmuyorsa, doğal olarak planlarınızı gerçekleştiremezsiniz. Her zaman başamayacağınız şeylerin farkında olmalı ve bunu kabullenmelisiniz. Bu yüzden gerçekçi olmayan beklentiler belirlememelisiniz. Pazarlama planınızdaki her hedef ve strateji, ulaşılabilir ve kârlı olmalıdır. Aksi takdirde, pazarlama planınız başarısız olacak ve işiniz büyük olasılıkla zarar görecek ve bu da size para ve çabaya mal olacak.

Hatalı Müşteri Profili Tahmini (Buyer Persona)

Stratejik pazarlama planınızı oluştururken müşteri kitlenizi iyi analiz etmelisiniz. Hazırlayacağınız alıcı kişilikleri (buyer persona) için çaba göstermelisiniz. Yanlış oluşturulmuş alıcı kişilikleri, hedefiniz hatalı olacağından satış yapma şansınızı azaltacaktır. Alıcı kişiliklerini detaylı şekilde hazırlamayan işletmeler yanlış müşterileri hedef alacak ve yapmayı planladıkları satışları yapamayacaklardır.

Yetersiz Test Etme ve Geliştirme 

Stratejik bir pazarlama planı oluşturmanın en önemli yanı, planın etkinliğini test etmek ve buna göre değişiklikler yapmaktır. Pazarlama planınızı ve satışlarınız üzerindeki etkisini test etmediğinizde, sadece zamanınızı ve paranızı boşa harcamış olursunuz. Pazarlama planınızda neyin en iyi sonucu verdiğini ve neyin işe yaramadığını bilmelisiniz. Test ettikten sonra iyileştirilmesi gereken kısımlara odaklanmalı ve stratejilerinizi yeniden gözden geçirmelisiniz. İşletmenizin neye ihtiyacı olduğunu bilmek için bu işlemi düzenli olarak tekrarlamalısınız.

Pazarlama Planında Neler Olmalı?

Stratejik bir pazarlama planı oluştururken, iş planınızı oluşturur gibi yaklaşın. Stratejilerinize karar vermeden önce pazarlama planınızdaki her ayrıntıyı düşünün. Her stratejik pazarlama planı birbirinden farklı olsa da, her pazarlama planına dahil edilmesi gereken birkaç unsur vardır:

Kapsamlı İş, Ürün Tanımı ve Özeti

Pazarlama planınız öncelikle iş detaylarınızı, ürünlerinizi ve hizmetlerinizi, misyonunuzu ve hedeflerinizi, bütçenizi ve pazarlama ekibinizi içeren bir özet içermelidir. Pazarlama planınızı oluşturmaya yönelik herhangi bir adım atmadan önce, neye sahip olduğunuzu ve neye ihtiyacınız olduğunu görmelisiniz. Ardından planlamaya başlayabilirsiniz.

Market ve Rekabet Analizi

Stratejik bir pazarlama planı oluştururken gerçekçi beklentiler belirlemelisiniz. Bunu yapabilmek için yeteneklerinizi analiz ettikten sonra içinde bulunduğunuz piyasayı analiz etmeniz gerekiyor. Sizi neler beklediğini önceden görebilmelisiniz ve bunu piyasa ve rekabet analizi olmadan yapmanız pek mümkün değildir. Rakiplerinizin ne yaptığını bilmek size ne yapmanız gerektiği ile ilgili fikir verecektir. Bunun dışında hedef müşterilerinizi analiz etmelisiniz. Daha önceki pazarlama analizleri, demografik veriler ve oluşturacağınız alıcı kişilikleri, hedef pazarınız hakkında size güçlü bir fikir verebilir. Fakat alıcı kişiliklerinizi oluştururken dikkatli olmalısınız. Örneğin, çocuk giyim ürünleri satıyorsanız, hedef kitleniz çocuklar olabilir ancak alıcı kişilikleriniz onların ebeveynlerini temsil edecektir.

Stratejiler ve Hedefler

Başlangıçta bütçenize karar verdikten sonra ideal stratejiniz için pazarlama kanallarını araştırmaya başlayabilirsiniz. Hem dijital pazarlama stratejilerini hem de geleneksel pazarlama stratejilerini araştırmalısınız. Hedef pazarınıza, hedeflerinize ve bütçenize göre sizin için en iyi olacağını düşündüğünüz kanalları seçin. İşletmeniz için ideal pazarlama stratejisini oluşturmak için bu pazarlama kanallarından birkaçını birleştirebilirsiniz.

Performans Ölçümü ve Geliştirme

Başarılı bir pazarlama planının belki de en önemli kısmı performans ölçümüdür. Bir pazarlama planı uygularken, sorunsuz işleyen kısımların ve çalışmayan stratejilerin her zaman farkında olmalısınız. Bunların farkında olmak için planınızın performansını sürekli izlemeli ve buna göre iyileştirmeler yapmalısınız. ROI'yi (yatırım getirisini) düzenli aralıklarla hesaplamak, bunu yapmanın etkili bir yolu olabilir. Bu şekilde, neyin işe yaradığını ve neyin iyileştirilmesi gerektiğini görürsünüz.

Başarılı Pazarlamaya Giden Yol

Pazarlama, bütün işletmeler için geniş kapsamlı bir konudur, bu nedenle başarıya ulaşmak, başarılı ve iyi işleyen bir stratejik pazarlama planıyla bitmez. Pazarlama planınızdan elde ettiğiniz başarıyı tamamlamak, stratejik gelişmelere ihtiyaç duyar. Tabii ki, bu göründüğü kadar zor ve kafa karıştırıcı olmak zorunda değil. KOBİ'ler için birkaç pazarlama ipucuna kulak vererek pazarlama stratejilerinizi bir adım öteye taşıyabilirsiniz!